Co to jest deklaracja Intrastat i kogo dotyczy

W ramach Unii Europejskiej handel między państwami członkowskimi przebiega w sposób uproszczony, bez ceł i barier handlowych. Jednakże, aby monitorować przepływ towarów i zbierać dane statystyczne, wprowadzono system Intrastat. W tym artykule przyjrzymy się, co to jest Intrastat, kto ma obowiązek składania deklaracji oraz jakie są kluczowe zasady działania tego systemu.

Czym jest Intrastat?

Co to Intrastat? To system statystyczny, którego celem jest zbieranie danych o handlu wewnątrz Unii Europejskiej. W wyniku zniesienia granic celnych we wspólnocie utracono możliwość monitorowania przepływu towarów przez odprawy celne. Intrastat pozwala wypełnić tę lukę, dostarczając informacji o wielkości i strukturze wymiany handlowej.

Podmioty dokonujące transakcji wewnątrzwspólnotowych są zobowiązane do składania odpowiednich deklaracji. Deklaracja Intrastat co to za dokumenty? Istnieją dwa rodzaje dokumentów: Intrastat-Wywóz oraz Intrastat-Przywóz, które rejestrują odpowiednio dane dotyczące eksportu i importu.

Kogo obowiązuje system Intrastat?

Kiedy powstaje obowiązek składania deklaracji? Intrastat nie dotyczy wszystkich przedsiębiorców. Regulacje wskazują, że deklaracje muszą składać podmioty, które:

• są płatnikami VAT,
• dokonują wymiany towarowej z innymi państwami członkowskimi UE,
• przekroczyły roczne progi wartości transakcji określone przez Główny Urząd Statystyczny (GUS).

Progi te są ogłaszane corocznie przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) i różnią się w zależności od kierunku transakcji (wywóz lub przywóz), a ich wartości należy sprawdzać w danym roku kalendarzowym. Przykładowo, przedsiębiorca, który przekroczy próg wyłącznie w zakresie przywozu, składa deklarację tylko w tym obszarze.

Jakie informacje należy podać w deklaracji?

Zakres danych wymaganych w deklaracjach Intrastat zależy od tego, czy przedsiębiorca przekracza tzw. progi podstawowe, czy szczegółowe.

Dane w ramach progów podstawowych:
• okres sprawozdawczy,
• rodzaj deklaracji (przywóz/wywóz),
• kod urzędu celnego,
• dane odbiorcy (przy przywozie) lub nadawcy (przy wywozie),
• łączna wartość fakturowa i liczba pozycji,
• kod kraju wysyłki lub przeznaczenia,
• kod rodzaju transakcji,
• kod towaru (wg klasyfikacji CN),
• masa netto i ilość w jednostkach uzupełniających,
• wartość fakturowa towarów.

Dodatkowe dane w ramach progów szczegółowych:
• wartość statystyczna towarów,
• warunki dostawy (np. EXW, DDP),
• rodzaj transportu.

Gdzie i jak składać deklaracje Intrastat?

W Polsce zgłoszenia Intrastat należy kierować do Izby Celnej w Szczecinie. Można to zrobić na kilka sposobów:

• elektronicznie (przez internet),
• na nośnikach danych (CD-ROM),
• w formie papierowej na specjalnych formularzach.

Deklaracje składa się za miesiąc kalendarzowy, w którym dokonano transakcji. Termin upływa 10. dnia miesiąca następującego po okresie sprawozdawczym. W przypadku dni wolnych od pracy, zgodnie z przepisami o terminach administracyjnych, termin przesuwa się na najbliższy dzień roboczy.

Dlaczego warto przestrzegać obowiązku Intrastat?

Chociaż deklaracje Intrastat mogą wydawać się dodatkowym obciążeniem, ich niewypełnienie może prowadzić do kar finansowych. Organ celny wzywa przedsiębiorców trzykrotnie do wypełnienia obowiązku. W przypadku dalszego zaniechania nakłada grzywnę w wysokości 3000 zł za każdy miesiąc opóźnienia. Sankcja wynika z przepisów Kodeksu Karnego Skarbowego (art. 80). Warto unikać opóźnień, aby nie dopuścić do eskalacji kar.

Najczęstsze błędy w zgłoszeniach Intrastat

Chociaż składanie deklaracji Intrastat wydaje się prostym obowiązkiem, przedsiębiorcy często popełniają błędy, które mogą prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji. Jednym z najczęstszych problemów jest niewłaściwe określenie kodu towaru według Nomenklatury Scalonej (CN). Kod ten powinien dokładnie odpowiadać specyfikacji towaru, co wymaga szczególnej uwagi przy sporządzaniu deklaracji. Innym powszechnym błędem jest nieprawidłowe podanie wartości statystycznej towaru, która powinna uwzględniać warunki dostawy i koszt transportu.

Niektórzy przedsiębiorcy zapominają również o obowiązku zgłoszenia przy przekroczeniu progów w trakcie roku podatkowego, co skutkuje brakami w danych statystycznych. Przedsiębiorca jest zobowiązany na bieżąco monitorować wartość swoich transakcji i dokonać zgłoszenia od momentu przekroczenia progu. Należy pamiętać, że zgłoszenia muszą być składane terminowo, a każde opóźnienie może skutkować karami finansowymi. Aby uniknąć tych problemów, zaleca się regularne przeglądanie instrukcji dotyczących Intrastat, konsultację z ekspertami ds. handlu wewnątrzunijnego a także korzystanie z nowoczesnych narzędzi IT, które ułatwiają ten proces.

Najważniejsze informacje o systemie Intrastat

Intrastat to kluczowy element systemu statystycznego Unii Europejskiej, który umożliwia monitorowanie handlu między państwami członkowskimi. Deklaracje muszą składać podmioty, które spełniają określone warunki, takie jak przekroczenie progów wartości transakcji. Przestrzeganie tego obowiązku jest istotne nie tylko z punktu widzenia zgodności z prawem, ale również unikania potencjalnych sankcji.

Dzięki temu systemowi możliwe jest zapewnienie przejrzystości wewnątrzunijnej wymiany handlowej, co przekłada się na lepsze planowanie polityki gospodarczej.

Intrastat pytania i odpowiedzi

Czy każda transakcja wewnątrzunijna podlega rejestracji w Intrastat?

Nie, tylko transakcje przedsiębiorców, którzy przekroczyli określone progi, są raportowane w Intrastat.

Intrastat – kiedy powstaje obowiązek?

Obowiązek powstaje z chwilą przekroczenia rocznego progu wartości transakcji w danym kierunku (przywóz/wywóz) lub z chwilą osiągnięcia progu w aktualnym roku, jeśli dotyczy to transakcji z poprzedniego okresu.

Czy zgłoszenia Intrastat można składać elektronicznie?

Tak, deklaracje można składać w formie elektronicznej, m.in. poprzez systemy urzędów celnych. Najczęściej wykorzystywaną i rekomendowaną metodą składania zgłoszeń jest system PUESC (Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych).